Szlaki piesze

Przedstawiamy kilka naszych ulubionych szlaków pieszych z dobrymi restauracjami na trasie. Zostały opracowane z myślą o doświadczonych piechurach, którzy lubią spędzać czas na łonie przyrody, z dala od cywilizacji i cieszyć się swobodą.

Zaproponowane wycieczki to sposób na poznanie Toskanii od innej strony i dotarcie do jej ukrytych skarbów. Zachwycające krajobrazy, cudowne zapachy, piękno przyrody, bliskość natury – tak spędzony dzień na długo zostanie w pamięci.


Sprzęt: jeśli świeci słonce, potrzebny jest kapelusz i okulary, chroniące przed słońcem oraz krem przeciwsłoneczny z wysokim filtrem. Najlepszy wyborem będą adidasy lub inne mocne buty o dobrej przyczepności, (nie sandały). Lepiej założyć długie spodnie, niż krótkie, a buty trekkingowe są dobre w przypadku deszczu, lub gdy trzeba przejść przez bród. Latem butelka wody jest niezbędna, przydatne mogą być też wysoko-energetyczne przekąski, takie jak słodycze lub suszone owoce. Dobrym pomysłem jest też zabranie małego zestawu pierwszej pomocy i noża.

Co jakiś czas aktualizujemy opisy naszych tras i dodajemy nowe propozycje. Masz pomysły na inne ciekawe wycieczki? Podziel się z nami i innymi osobami. Cieszmy się wszyscy niespiesznym, uważnym zwiedzaniem i pięknem natury!

Prześlij swoje propozycje na experiences@to-tuscany.com

Via Francigena, tak zwana „Droga Lombardzka”, to nie pojedyncza droga, ale zestawienie dróg, które tworzyły szlak pielgrzymkowy przez środkową Europe, a w szczególności łączyły Francję i Rzym. Nie była to jedna określona trasa, jednakże tą najbardziej znaną była trasa, którą przebył w 990 roku Sigerico, arcybiskup Canterbury. Prowadził on dziennik, w którym dokładnie opisywał drogi, którymi szedł, wioski oraz punkty odpoczynku w czasie całej podroży. Zapiski te pomogły w dokładnym sporządzeniu mapy drogi z Canterbury do Rzymu, która oficjalnie została nazwana Via Francigena. Unia Europejska oraz Włochy znacznie zainwestowały w odkrywanie oraz utrzymanie tych dróg, aby była to piękna trasa dla pieszych.

Szlak Canterbury do Rzymu prowadzi przez Dover, Arras, Reims, Lozannę, przez Alpy oraz Wielką Przełęcz Św. Bernarda, przez dolinę Aosty i Susy, Turyn, miasto Pawia, przez Apeniny do Lukki, a następnie do San Gimignano, Sieny, Viterbo i w końcu do Rzymu. Szlak wiódł wzdłuż dróg z tamtych czasów, wiec na wielu odcinkach rozbudowano infrastrukturę i utwardzono drogi. Obecna oficjalna trasa została nieznacznie zmieniona, aby ominąć główne drogi i inne utrudnienia. W Toskanii trasa ta jest w całości oznakowana i idealna na piesze wędrówki. Ponieważ była to trasa pielgrzymek, to na całej swojej długości nie jest ona szczególnie trudna i jest adekwatna dla każdego. Trasa jest bardzo dobrze oznaczona, wiec można pokonać ją samemu, lecz jeśli chcecie dowiedzieć się więcej o tym regionie najlepiej wybrać się z przewodnikiem.

Personel To Toskania przeszedł cześć trasy (od Castello della Chiocchiola do Abbadia d'Isola koło Monteriggioni, które znajduje się zaraz za Sieną). Ugościli nas dwaj lokalni przewodnicy, z których jeden przeszedł trasę razem z nami i udzielił nam wielu interesujących informacji na temat Drogi Lombardzkiej jak i okolicy. Nasza wycieczka została zorganizowana przez Andrea Rossi (biketourandrea@gmail.com), który zorganizował przewodników mówiących bardzo dobrze po angielsku.

Jeśli chcecie dowiedzieć się więcej o Drodze Lombardzkiej, sprawdźcie oficjalną stronę internetową, gdzie dostępne są również mapy całej trasy http://www.viefrancigene.org/en/

Gaiole - Castello di Meleto - Barbischio

Czas: 3 godz. 15 min
Odległość: 12 km

Nachylenie: nieduże, ze wzniesieniem o wysokości 200 m; dobre szlaki i ścieżki, możliwe do przejścia o każdej porze roku.

Napoje/drobne przekąski: w Gaiole są bary i restauracje, a w Barbischio i Castagnoli (https://www.tripadvisor.co.uk/Restaurant_Review-g616196-d2205293-Reviews-Il_Celliere_a_Castagnoli-Gaiole_in_Chianti_Tuscany.html)

Warto zanotować, że zamek Meleto można odwiedzić tylko w grupie z przewodnikiem. Pod numerem telefonu 0039 0577 749217 można sprawdzić opłatę za wstęp i godziny otwarcia.
www.castellomeleto.it

Specjalna pętla prowadząca przez winnice, gaje oliwne i lasy została wytyczona z myślą o piechurach w okolicach Gaiole in Chianti. Trasa wiedzie w pobliżu kościoła i wieży datowanych na X w., dociera do zamku Meleto (świadka strać pomiędzy Sieną i Florencją; można zamówić zwiedzanie z przewodnikiem), kamiennej wioski Barbischio położonej na szczycie wzgórza i zakręca przez lasy pełne kasztanowców w stronę Gaiole. Trasa ma 12 km, jest przejście zajmuje ok. 

Wycieczka prowadzi przez serce Chianti, region uprawy winorośli, używanej do produkcji wina Chianti Classico. Droga bogata jest we wszystkie składniki, typowe dla pieszej wycieczki w regionie Chianti. Rozpoczyna się ona na wyłożonym kamieniami placu, przebiega obok X-wiecznego kościoła, zamku uwikłanego w wojny między Sieną i Florencją oraz średniowiecznego domu z wieżyczką. Oczywiste jest to, że szlak prowadzi przez miriady winnic, zdobiących bezdrzewne zbocza wzgórz. Jesienią, gdy okolice pokryte są dzikimi owocami, figami, jeżynami i winogronami, spacer jest zarówno metaforyczną jak i dosłowną ucztą.

Wycieczka zaczyna się w centrum Gaiole przy pomniku na ulicy Via Casablanca, będącej główną drogą prowadzącą do Sieny (SS408). Kierując się ta ulicą w kierunku Sieny przez około 5 min, dotrzemy do skrzyżowania. Trzymając się prawej strony drogi, należy przejść przez ulicę Via Galilei i spojrzeć prosto, by znaleźć następny odcinek drogi, którym jest ścieżka, rozpoczynającą się na tym właśnie skrzyżowaniu i wiodąca w górę. Ścieżka przechodzi obok odnowionej farmy i prowadzi do placu, na którym znajduje się X-wieczny, odnowiony kościół parafialny Spaltenna (droga zajmie 15 min). Okoliczne budynki zostały przekształcone w hotel i w związku z tym są one bardzo dobrze utrzymane. Następnie musimy znaleźć ścieżkę po lewej stronie placu, omijając kompleks i ogrody hotelowe po lewej, a winnice po prawej. Przy sadzawce skręcamy gwałtownie w lewo, a następnie dochodzimy do miejsca, w którym główna ścieżka skręca w lewo: idziemy prosto po trawiastej ścieżce ku drzewom, zostawiając drogę CAI 16 za sobą. Szybko dochodzimy do drugiej ścieżki, przy której żółte oznaczenia wskazują podziemne rury. Wychodząc zza drzew, po lewej widzimy dużą, zrujnowaną farmę. Kierujemy się w jej stronę, omijając kraniec winnicy.
Farma nazywa się San Pierone i jeśli cały czas jest niezamieszkana, możemy obejrzeć, co znajduje się na zewnętrz. Zobaczymy tu zewnętrzny piekarnik, studnię i kaplicę. Wygląda na to, że mieszkańcy tej farmy porzucili ją stosunkowo niedawno. Opuszczając farmę, należy wybrać kierunek na lewo, w stronę osobliwego, odizolowanego domu z przydrożną kapliczką przy skrzyżowaniu. (Ostatnim razem gdy tu spacerowaliśmy, okolica była oczyszczana, by zrobić miejsce na nowe winnice, a kamienna kapliczka została usunięta, miejmy nadzieję, że tylko tymczasowo!) Ominąwszy mury domostwa z lewej, po prawej widzimy sklep z winem 'Geografico', a zamek Meleto widnieje na zboczu naprzeciw. Czyż nie jest to najbardziej typowy krajobraz regionu Chianti? Ścieżka prowadzi w stronę doliny, mniej więcej w połowie drogi mijając wiejski dom po lewej (zejście zajmuje 40 min).
Dotarłszy do drogi prowadzącej na Sienę raz jeszcze, musimy skręcić w lewo i zaraz na mostem w prawo (z kierunkowskazami na Meleto). Idąc 5 minut po tej niewielkiej drodze, miniemy opuszczony budynek po prawej. Jest to piec wapienny, służący do wypalania wapnia, potrzebnego do budowy murów wewnątrz zamku Meleto. W planach jest przekształcenie go w restaurację. Następnie należy skręcić w prawo, w porośniętą cyprysami drogę, prowadzącą na dziedziniec zamku Castello di Meleto (55 min).
Po wizycie w zamku i być może degustacji wina, znajdujemy drogę oznaczoną CAI 56, biegnącą przy murach kaplicy. Ścieżka ta oferuje przepiękne widoki na pofałdowany region Chianti, jego lasy i winnice. Prowadzi ona obok jednego wiejskiego domu oraz drugiego, o kwadratowym kształcie, znajdującego się na skarpie. Przy przystanku autobusowym ścieżka wiedzie w górę, a potem w dół w stronę drogi. (1 godz. 15 min). Następnie przechodzimy przez drogę w stronę kolejnej farmy, gdzie ścieżka się rozdziela: tu kierujemy się w lewo i schodzimy, gwałtownie skręcając w prawo, z powrotem na drogę. Po dalszym skręcie w lewo można dojść do Castagnoli (1 godz. 45 min), gdzie przy drodze widać duży, podobny do zamku budynek. Poniżej mamy urządzenia do produkcji wina, wykonane ze stali nierdzewnej.
Dalej należy iść prosto, mijając kościół i restaurację. Zaraz przed następnym domem po lewej (naprzeciw którego znajduje się drewniany krzyż; 1 godz. 50 min), skręcamy w lewo w dół ścieżki o nazwie CAI 54A. Po przejściu przez strumyk dochodzimy do ładnego domu wakacyjnego. (2 godz. 5 min). Za następnym domem ścieżka staje się piaszczysta i przechodzi przez krzewy i zagajnik kasztanowy. Idziemy oznaczoną drogą, ignorując dwa szlaki po prawej, aż dojdziemy do szerszej ścieżki. Tu należy skręcić w lewo, a następnie - na szerokim skrzyżowaniu z przydrożną kapliczką (2 godz. 35 min) - na ścieżkę po prawej (CAI 54).
Dochodząc do średniowiecznej wioski Barbischio, natykamy się na skrzyżowanie w kształcie litery Y (2 godz. 45 min). Droga po prawej prowadzi do X-wiecznego domu z wieżyczką, tu trzeba skręcić w drogę na lewo, schodząc obok restauracji Papavero. Droga kończy się przy 'Pietro', domu udekorowanym zabytkowymi przedmiotami rolniczymi. Zaraz za nim miękka leśna ścieżka pojawia się po prawej i prowadzi do strumyka. Skręcając w lewo, idziemy w dół strumyka i w ten sposób dochodzimy do wiejskiego podwórka, na którym kiedyś znajdował się młyn (3 godz.). Musimy pozostać na tej drodze, a następnie skręcić w prawo za mostem. Na skrzyżowaniu w kształcie litery T skręcamy w lewo w kierunku Gaiole (3 godz. 15 min).

Dawne ścieżki będące śladem po podziałach podziały pól i parceli pomiędzy rolnikami zyskały niedawno nową funkcję. Właściciele posiadłości winiarskiej Dievole zgodnie z ich przebiegiem wytyczyli i dobrze oznakowali 27-kilometrowy szlak nazwany Ścieżkami Natury. Można się nim przespacerować, przebiec przejechać rowerem lub konno. Na trasie można zobaczyć fragmenty akweduktu pochodzącego z XVIII w. Widoki zapierają dech w piersiach, więc nie zapomnij zabrać aparatu.


Strona: https://www.dievole.it/wp-content/uploads/2015/05/natural_path_map.pdf

Radda in Chianti - Albola - Badiaccia a Montemuro

Czas: 4,5 godziny
Odległość: 22 km (pętla)

W dole wzgórza, opuszczając Raddę w kierunku Gaiole, dojdziemy do niewielkiej kaplicy Cappella di Mercatale, zbudowanej w 1720 r. na cześć świętej Marii Maddaleny de'Pazzi. Tu skręcamy w lewo, kierując się znakami na Badiaccia Montemuro - Parco di Cavriglia.

Początkowo droga prowadzi przez las, jednak po kilku minutach wiedzie w górę pomiędzy winnicami. Po drodze napotkamy wiele znaków, kierujących nas do okolicznych gospodarstw, w których można spróbować wina Chianti Classico. Montevertine to bardzo wiekowa osada, w której w dawnych czasach mieściła się wieża, służąca jako punkt obserwacyjny. Dziś jest to dom hodowcy winorośli, lecz mieści się tu także niewielkie muzeum regionu Chianti, mające w swojej kolekcji narzędzia rolnicze, używane przez wieki do codziennej pracy w polu. Idąc w stronę Montevertine, można nadłożyć trochę drogi i dotrzeć do małej wioski o nazwie Selvole, której nazwa wywodzi się z łacińskiego słowa selve, lub boschi, oznaczającego las. Widząc pozostałości chodnika przy drodze publicznej Chiantigiana, prowadzące przez 2 km do zamku Castello di Selvole, można wywnioskować, że we wiosce musiała się znajdować rzymska stanica. Zamek miał duże znaczenie strategiczne podczas okresu etrusko-rzymskiego. Od XI w. wokoło niego pojawiła się mała wioska, z domami zgrupowanymi przy kościele.

Idąc pod górę główną drogą, dochodzimy do małego pagórka o nazwie Poggerino, który w przeszłości służył celom logistycznym oraz rolniczym. Zaraz potem, skręcając w prawo na wąską żwirową drogę, znajdziemy kościół San Pietro Apostolo a Bugialla. Jest to kościół z jedną nawą oraz sklepionymi sufitami z tyłu, przykrywającymi pierwotny sufit w postaci kratownicy. Następnym miejscem o interesującej historii jest Capaccia. Znak wskazujący drogę znajduje się po drugiej stronie przy wjeździe w stronę Bugialli. Capaccia pełniła kiedyś funkcje punktu obserwacyjnego, łączącego i informującego inne zamki w okolicy za pomocą prostych sygnałów, takich jak na przykład nocne ogniska. Dawny kompleks zamkowy składał się z siedmiu domostw, z których jedno posiadało wieżę. W tym momencie naszą uwagę przyciągnie piękny dom o typowo toskańskich cechach, stojący na wzgórzu przy głównej drodze. Nosi on nazwę Le Marangole.

Idąc cały czas pod górę, dojdziemy do dużej posiadłości oraz wytwórni win Pian D'Albola. Naprzeciwko posiadłości znajduje się imponujący i piękny zamek Castello d'Albola (602 m). Niektórzy twierdzą, że nazwa zamku wywodzi się od łacińskiego sformułowania piccola alba, oznaczającego mały świt, jednak bardziej prawdopodobne jest to, że nazwa ta pochodzi od etruskiego słowa Albula, określającego ród Lucumone (etruska klasa rządząca) z tej okolicy. Tu droga zostaje nazwana 'strada bianca' (włoska nazwa drogi żwirowej), którą należy iść przez około 2 km, aż dojdziemy do głównej drogi, a następnie skręcając w lewo dojdziemy do Badiaccia Montemuro, gdzie wycieczka się kończy.

Druga część nazwy miasta wywodzi się od wzgórza Monte Muro (720 m), a pierwsza od słowa Badia, oznaczającego opactwo, założone na tym płaskowyżu przez mnichów Kamedułów w XI w. pomiędzy domami a kościołem. W 1974 r. opactwo zostało rozwiązane, a klasztor został zmieniony za kościół parafialny, który widzimy do dzisiaj. Nad wejściem do kościoła cały czas znajduje się herb mnichów Kamedułów - dwa gołąbki, pijące z tego samego kielicha. Po roku 1616, okolica uzyskała niepochlebną nazwę "Badiaccia", ze względu na to, że opactwo było porzucone aż do 1658 r.

Radda in Chianti - Volpaia - Santa Maria Novella

Czas: 4,5 godziny
Odległość: 21 km

Radda in Chianti – Volpaia- Santa Maria Novella - 21km total
Opuszczając Raddę w kierunku Gaiole, należy skręcić w prawo u dołu wzgórza. Po około 1,5 km dojdziemy do skrzyżowania z kilkoma drogowskazami. Główny z nich (duży, niebieski) wskazuje na Volpaię. Tu skręcamy w prawo, na początku droga schodzi odrobinę w dół, a potem w górę, zawsze z prawej strony. Widok, który ukaże się gdy schodzimy w dół wzgórza, w stronę urokliwej wioski Volpaia (około 4,5 km), jest jednym z najpiękniejszych, jakie region Chianti ma do zaoferowania. W przeszłości zamek w Volpaii otoczony był murem w kształcie elipsy oraz obronnymi wieżami, wzniesionymi na planie czworokątnym. Dziś dobrze widać zarówno dużą część murów, jak i jedną z mniejszych wież (w której mieści się winiarnia). Kościół Sant' Eufrosino znany jako La Commenda, jest przykładem wspaniałej architektury w stylu Brunellesqiego.
Z Volpaii, przechodząc przez wioskę, znajdziemy żwirowa drogę prowadzącą na wzgórza. Mimo, że jest to tylko droga gruntowa, wejście pod górę warte jest wysiłku. Droga prowadzi przez las, aż do skrzyżowania ze znakiem wskazującym na Castelvecchi.
Dalsza droga także wiedzie przez las pełen różnorodnych drzew m.in. dębów, kasztanów, jodeł oraz żarnowców miotlastych. Po drodze można się natknąć na urokliwe farmy, których nazwy pomogą w utrzymaniu właściwego kierunku. Są to: Villalmonte, Montanino, Casa del Pievano, Croce di Bracciano, Casa Balza i ostatecznie Castelvecchi - większa posiadłość, na temat której pozostało bardzo niewiele historycznych informacji. Wiadomo jedynie, że w XI w. posiadłość ta była zarządzana przez ród Rinaldich, a jej nazwa nie wywodzi się od zamku vechio (stary) Castello, lecz od rodu Vecchich, którzy byli jej właścicielami. Poniżej znajdziemy piękny kościół parafialny Santa Maria Novella. Pierwsza wzmianka o kościele pojawiła się na pergaminach z roku 1010. Świątynia została poddana całkowitej przebudowie w XIX w, zmieniając się tak bardzo, że jedynie łuki oddzielające trzy główne nawy opierają się na pierwotnych murach. Najważniejszym elementem kościoła jest rzeźbiona dekoracja na głowicach kolumn, nietypowa dla regionu Florencji.
Wycieczka kończy się wizytą w Santa Maria Novella. Schodząc w dół, dojdziemy do głównej drogi, prowadzącej do Raddy.

B.Vignoni - Poggio Bacoca - Pieve di Corsignano - Terrapille - Acqua Puzzola - B.Vignoni

Czas: 4 godziny
Dystans: 18 km

Ta wycieczka to duże okrążenie, prowadzące przez pokrytą gliną dolinę Alta Val d'Orcia i tereny znajdujące się poniżej Pienzy. Ścieżka spacerowa znajduje się się przy wiekowej drodze Romea. Przez stulecia podróżnicy, uczestniczący w wielkiej podróży "Grand Tour", szli drogą Romea, a następnie dokumentowali swe doświadczenia w przewodnikach oraz pamiętnikach. Dlatego też tytuł tej wycieczki przypomina nam o filmie Luisa Bunela, opisującego losy Hiszpana Romea z Santiago.

Wycieczka rozpoczyna się w Bagno Vignoni, następnie kierujemy się wzdłuż rzeki Orcia, ulicą Commenda, zostawiwszy farmę Casellona po prawej. W ten sposób docieramy do wiekowej drogi Francigena (Romea). Zaraz po dotarciu do drogi brukowej, należy skręcić na ścieżkę gruntową, która poprowadzi do wybudowanych z gliny gospodarstw Casabianca, Poggio Bacocda oraz Costi Lati.

Stamtąd ścieżka wiedzie w lewo w dół, a następnie, minąwszy farmę Poderi Novi, w górę do fascynującego romańskiego kościoła parafialnego, o nazwie Corsignano (z XII w.). Z kościoła, idąc w dól doliny, dojdziemy do pięknej farmy Terra Pille, która usytuowana jest na wzniesieniu i oferuje nam przepiękne, panoramiczne widoki na Pienzę. Z Costi Lati, kontynuując spacer przez około kilometr w dół, należy poszukać drogę miejską, prowadzącą w stronę Bagno Vignoni.

Jeśli nie będą Państwo zbyt zmęczeni, warto odwiedzić zamek Castello di Spedaletto, który mieści się w bliskiej odległości od drogi brukowej.