Przyroda
Gdzie znajdę najpiękniejsze ogrody w Toskanii? Które rezerwaty warto odwiedzić i dlaczego? Czy są jakieś atrakcyjne szlaki piesze? Jakie zwierzęta można spotkać w tutejszych lasach? Gdzie wybrać się na obserwowanie ptaków? Pytania, pytania – a my mamy odpowiedzi. Opisaliśmy różne cuda toskańskiej przyrody, od wypielęgnowanych ogrodów po dzikie tereny ukształtowane przez naturę. Pokażemy Ci, które fragmenty jednej z najsłynniejszych długodystansowych tras pieszych w Europie, Via Francigena, warto przejść. Wskażemy też drogę do najlepszych punktów widokowych, dzikich źródeł termalnych i odludnych plaż.
Przyroda
Te toskańskie plaże są jednymi z najczystszych w świecie
Toskania po raz kolejny znalazła się w czołówce włoskich regionów z największą liczbą plaż posiadających certyfikat Blue Flag – niebieska flaga, wyprzedziła ją jedynie sąsiednia Liguria. Prestiżowe, globalne oznaczenie ekologiczne Blue Flag przyznawane jest przez Fundację Edukacji Ekologicznej (FEE) ogólnodostępnym plażom z czystą i bezpieczną wodą. Oto siedem naszych ulubionych miejsc spośród 19, które otrzymały to oznaczenie.
Forte dei Marmi
Ten wspaniały kurort, położony u stóp Alp Apuańskich, zawdzięcza swoją nazwę marmurowi z Carrary przywiezionemu tutaj z kamieniołomów w górach (wzdłuż drogi zaprojektowanej przez Michała Anioła w XVI wieku). Do 1800 roku „fort z marmurów” był nadmorskim kurortem popularnym wśród wyższych sfer, a jego popularność nadal rosła, przyciągając wielkich twórców, w tym pisarza Tomasza Manna i rzeźbiarza Henry’ego Moore’a w XX wieku, a także bogatych przemysłowców, takich jak jako rodzina Agnelli, właścicieli Fiata. Do dziś pozostaje modnym miejscem, gdzie trzeba się pokazać.
Plaża Calambrone, Toskania: Shutterstock
Tirrenia i Calambrone
Dyktator Benito Mussolini przekształcił dawne mokradła w nadmorskie kurorty, a w pobliżu stworzył ośrodek filmów propagandowych. Do dziś można podziwiać masywne kompleksy wypoczynkowe zaprojektowane w stylu monumentalnym, charakterystycznym dla okresu faszyzmu włoskiego, w których organizowane były letnie obozy dla dzieci. Mimo tych mrocznych korzeni, te nadmorskie miasteczka są chętnie odwiedzane przez Włochów, ze względu na czyste wody, które dają wytchnienie po gorących dniach spędzonych w pobliskich miastach Piza i Livorno. Calambrone jest szczególnie popularne wśród windsurferów.
Plaża Castiglioncello: Finn/Interstil
Castiglioncello
To ładne nadmorskie miasteczko, położone na południe od Pizy, od XIX wieku jest ważnym punktem na kulturalnej mapie Toskanii. Po wycofaniu się malarzy z ruchu Macchiaioli, czasami nazywanych włoskimi impresjonistami, stało się słynne na całym świecie przez kultowy film Dino Risi z lat 60. XX wieku, Il Sorpasso i stało się letniskiem dla gwiazd takich jak Marcello Mastroianni. Mimo, że linia brzegowa składa się głównie zatoczek i skalistych klifów, otoczonych przez pachnące lasy sosnowe, są tu dwie piaszczyste plaże do wyboru – Quercetano Bay i Cove of Castiglioncello. Jeśli nie możesz znaleźć miejsca na piasku, odwiedź sąsiednie skałki, na których urządzono wyrównane miejsca do opalania z widokiem na morze.
Marina di Castagneto Carducci
Plaże Marina di Castagneto obecnie służą wypoczynkowi i zabawom, jednak w XVIII wieku były częścią linii obrony wybrzeża, wraz z zapleczem lasów sosnowych i fortu Castagneto Carducci, który wciąż góruje nad okolicą. Jest to wspaniałe miejsce do zabawy w morzu, ale warto się też wybrać do dużego parku rozrywki Il Cavallino Matto z kolejkami górskimi i wodnymi.
Leżaki na plaży, Punta Ala, niedaleko Castiglione della Pescaia, prowincja Grosseto, Toskania, Włochy: imageBROKER / Alamy Stock Photo
Marina di Punta Ala
Ta modna miejscowość z wieloma eleganckimi willami jest znanym kurortem z imponującą mariną, wypełnioną wspaniałymi jachtami. Nie musisz mieć konta w szwajcarskim banku, żeby cieszyć się tutejszą plażą. To samo piękno: ze skalistymi klifami i złotymi piaskami, które rozpływają się w lśniących wodach. Jedynym problemem będzie wybór między zacienionym miejscem pod parasolem lub pod gałęziami sosny.
Principina A Mare
Nic dziwnego, że Principina A Mare jest gwiazdą na liście Niebieskiej Flagi. Na północy ten wąski pas piasku dociera do portu Marina di Grosseto. Na południu robi się coraz bardziej dziki i staje się częścią Parku Przyrody Maremma, gdzie styka się z bagnistą krainą wokół ptasiego raju – ujścia rzeki Ombrone. Miejsce jest idealny dla rodzin, szczególnie z małymi dziećmi, gdyż morze jest tu płytkie, a dno piaszczyste. Jest tu wiele darmowych, ogólnodostępnych plaż. Aby cieszyć się kąpielą bez wiatru i fal, przyjedź tu rankiem.
Plaża „le Viste” z turystami na górze Argentario. Czerwiec 2017 Monte Argentario, Toskania – Włochy: Shutterstock
Port Ercole Le Viste
Luźno związana z lądem przez tomboli, dwie piaszczyste groble, góra Argentario jest właściwie wyspą. Mała plaża w Porto Ercole Le Viste jest miłym miejscem, będącym spokojniejszą alternatywą dla Santo Stefano po drugiej stronie półwyspu. Plaża jest żwirowa, a obok na skale są miejsca do opalania. Jest tu platforma do nurkowania i naturalny brodzik, w sam raz dla małych dzieci. Przejrzysta woda i dno morskie z fragmentami rafy są rajem dla miłośników pływania z maską i rurką.
Spacer po Via Francigena
Miałam wrażenie, że wchodzę do obrazu. Pod niebieskim niebem trawiasta ścieżka wiła się wokół pola usianego stogami siana, z rzędem drzew cyprysowych. Kolorowa mozaika odległego wzgórza składała się ze złotych pól, jasnozielonej winnicy i ciemnego kwadratu drzew oliwnych, podczas gdy samotne wille i małe miasteczko na wzgórzu dopełniały widok. To była idealna toskańska scena, o której zawsze marzyłam. Spacerując po Via Francigena, starożytnym szlaku pielgrzymów z Europy Północnej do Rzymu, codziennie podziwiałam takie krajobrazy.
Tego szczególnego dnia zaczęłam od miasta San Miniato, w którym napełniłam butelkę w fontannie i zaopatrzyłam się w owoce, kanapki i słodkie ciasteczka cantuccini w lokalnych delikatesach. San Miniato, położone jest na skrzyżowaniu Via Francigena z drogą z Florencji do Pizy. Miasto było sceną wielu bitew w średniowieczu, a różni władcy ufortyfikowali go zamkiem i murami. W mieście panowała cisza, gdy wyjrzałam z wieży zegarowej na dolinę Arno, po czym wyruszyłam w drogę, aby odkryć toskańską okolicę.
Skręcając z głównej drogi, dołączyłam do białego żwirowego szlaku, słysząc dźwięk wody w strumieniu oraz śpiew ptaków i świerszczy. Przechodziłam obok przepięknych kamiennych willi z podjazdami wysadzanymi drzewami, winnicami i gajami oliwnymi. Podziwiając widok na doliny i niebiesko - czarne wzgórza na horyzoncie.
San Gimignano jest niezbędnym postojem na trasie. Zdjęcie: Alpineguide / Alamy, Kevin George / Alamy
Później, tego samego dnia przybyłam do miasta Gambassi Terme i wypiłam orzeźwiającą kawę na głównym placu, zanim zwiedziłem ulice i zaułki. Odkryłam wysokie domy z ozdobnymi drzwiami, oknami obramowanymi drewnianymi okiennicami i skrzynkami z kwiatami, a także staromodne lampy uliczne, które oświetlały mi drogę, gdy zapadł zmierzch. W czasach średniowiecznych miasto było popularne ze względu na gorące źródła, a pielgrzymi zatrzymywali się tutaj w długiej podróży, aby dać odpocząć zmęczonym nogom lub napić się leczniczych wód. Współcześni pielgrzymi, tacy jak ja mogą nadal pływać w wodzie lub skorzystać z uzdrowiska.
Następnego dnia szlak zaprowadził mnie do San Gimignano. Czasami ścieżka była wyłożona dzikimi, białymi kwiatami, wśród których tańczyły motyle i ważki. Gdzie indziej chodziłam po zagajnikach ciemnozielonego dębu, kasztanowych lasów i gajów oliwnych. Widziałam znaki ostrzegające mnie o prawdopodobnej obecności jeleni oraz informacje o winnicach, w których mogłabym umówić się na degustację wina Chianti i oliwy z oliwek.
Jednym z moich ulubionych przystanków był Monastero di Bose w Pieve di Cellole, na szczycie wzgórza, ozdobiony polnymi kwiatami i drewnianymi ławki, z których można podziwiać widok na dolinę Elsy. Zauważyłam znak „silenzio”. Jednak, że same widoki wystarczą, aby każdy mógł, choć na chwilę wyciszyć się. Znalazłam romański kościół z 1109 r. oraz mały sklep, w którym przeglądałam ceramikę i przetwory z klasztoru.
Kolejna częśćszlaku poprowadziła mnie przez łąkę wysokiej trawy i kwiatów do głównej drogi do San Gimignano, gdzie ujrzeliśmy słynne średniowieczne wieże na wzgórzu.
Przeszliśmy przez wielką bramę prowadzącą do wąskich uliczek starego miasta, gdzie restauracje i lodziarnie stały wzdłuż mojej drogi do Piazza del Duomo. Sklepy tutaj sprzedają wszystko, od pamiątek po salami. Jednak na szczycie Torre Grossa czekała mnie lepsza uczta, zapierające dech w piersiach krajobrazy, przez które podróżowałam i te, do których jeszcze nie dotarłam na Via Francigena.
Spojrzenie w niebo: Toskania z góry
Czasami, patrząc na znane Ci miejsca, dostrzegasz coś nowego spoglądając z innej perspektywy. Tak jest w przypadku Belvedere: w Volo Sulla Toscana (Lecąc nad Toskanią), zbioru zdjęć lotniczych autorstwa florenckiego fotografa Guido Cozzi. Jego niezwykły album oddaje esencję Toskanii, ale proponuje inny sposób patrzenia. Rzuć okiem na kilka naszych ulubionych ujęć…
VERSILIA VIAREGGIO (u góry): Versilia jest tylko plażą, ale ma 36 km długości i ma ponad 500 stref do kąpieli opalania, z około 10.000 kolorowych parasoli otwierających się do nieba każdego dnia. Na początku XX wieku było to miejsce wypoczynku ówczesnych elit, stąd lokalna architektura w stylu secesyjnym, choć dziś niewiele robi się, aby promować to miejsce.
MAZZOLLA VOLTERRA (u dołu): w Toskanii jest prawie pół miliona owiec, najwięcej na pagórkowatych pastwiskach Crete Senesi w Val d’Orcia, wokół Volterry i na polach Maremmy. Rolnictwo w latach 50. i 60. XX wieku przechodziło kryzys, ale odżyło, częściowo ze względu na znaczną imigrację z Sardynii i nową świadomość wartości wysokiej jakości serów. Od ponad 20 lat specjalne konsorcjum chroni i promuje Pecorino Toscano, produkując ponad 1,3 miliona krążków sera każdego roku.
SANTUARIO DELLA VERNA (u góry): pradawny las bukowy pokrywający Monte Penna w Casentino zawsze dawał schronienie marzycielom i zbiegom, w tym złodziejom i bandytom, którzy się tu ukryli i postawili prostą świątynię ku czci bogini Laverny, która była ich obrońcą. Tutaj, w 1224 r., Św. Franciszek, największy z wszystkich marzycieli, otrzymał stygmaty i uczynił to dzikie i samotne miejsce miejscem pielgrzymek. Wapień z epoki miocenu, na którym spoczywa sanktuarium, ma takie same cechy geologiczne jak Monte Titano w Republice San Marino i Sasso Simone e Simoncello w Marche.
CASA ROSSA XIMENES CASTIGLIONE DELLA PESCAIA (na dole): Masywny budynek z czerwonej cegły stojący na jednym z kanałów odpływowych bagien Castiglione della Pescaia został zbudowany przez inżyniera Leonarda Ximenesa w 1765 roku w ramach szeroko zakrojonych prac rekultywacyjnych w Maremmie. W budynku znajdowały się wyciągarki i bramy wodne, które można było obsługiwać w celu oddzielenia słodkiej wody mokradeł od słonej wody morskiej, zapobiegając tworzeniu się mgieł i oparów, które według ówczesnych teorii naukowych były główną przyczyną malarii. Mokradła są wyjątkowym ekosystemem, domem dla wielu gatunków ptaków i 15 różnych gatunków storczyków.
TORRE MOZZA PIOMBINO (u góry po lewej): Ten ufortyfikowany budynek wychodzący w stronę morza został zbudowany w XVI wieku przez rodzinę Appiani, hrabiów Piombino, którzy przez stulecia władali wybrzeżem i archipelagiem Toskańskim. Wieża służyła do kontrolowania handlu górniczego z pobliskiej wyspy Elba. Niedaleko brzegu znajdują się pozostałości rzymskiej drogi, która kiedyś była częścią Via Aurelia. Zdjęcie powyżej po prawej pokazuje okolicę wokół Monteriggioni
CRETE SENESI: Crete Senesi widziane z góry wiosną są zielone, latem mają kolor ochry, jesienią i zimą są brązowe lub szare. Ale kolor, który nigdy się nie zmienia, to lokalna czerwona cegła budynków. Starożytną tradycję wyrobu cegieł kontynuowano za pomocą pieców rozrzuconych po całym regionie, które dostarczały budulec na potrzeby opactw Monte Oliveto Maggiore i Badia Ardenga oraz murów Buonconvento. Trawertyn i kamień wykończony w pobliskim Rapolano stanowią idealne uzupełnienie nieco monotonnego widoku ceglanych budynków, dodając przyjemnej wizualnej i strukturalnej złożoności miejskiemu krajobrazowi.
Belvedere: In Volo Sulla Toscana (Lecąc nad Toskanią) Guido Cozzi (Sime Books, 20 £). Książka jest dostępna na stroniewww.simebooks.com, a zdjęcia na stronie www.simephoto.com
Sześć wspaniałych toskańskich ogrodów
1 Irysowy ogród, Florencja
Fleur-de-lis to figura heraldyczna w kształcie stylizowanego kwiatu lilii, najprawdopodobniej kosaćca, czyli popularnego irysa. Od stuleci znajduje się w herbie Florencji. Oprócz kamiennych irysów w stolicy Toskanii można podziwiać i te prawdziwe, kwitnące od końca kwietnia do maja. Aby zobaczyć to wielobarwne widowisko złożone z rzadkich i chronionych odmian, trzeba odwiedzić ogród zarządzany przez Włoskie Towarzystwo Irysów. Z ogrodu rozpościera się jeden z najpiękniejszych widoków na Florencję. W maju, podczas Międzynarodowego Konkursu Irysów, który odbywa w Palazzo Vecchio, wystawianych jest około 10 000 odmian. Viale Michelangelo 82, www.societaitalianairis.com
Zdjęcie: REDA / Alamy
2 Ogród różany, Florencja
Ogród został zaprojektowany przez architekta Giuseppe Poggiego w 1865 roku, kiedy na krótki okres Florencja stała się stolicą zjednoczonych Włoch. Można w nim podziwiać 400 gatunków róż, z których 350 to stare gatunki i 1220 odmian botanicznych. Ogród ma tarasowy układ, z drzewami cytrynowymi, 10 rzeźbami z brązu, dwoma rzeźbami z gesso i japońską oazą Shorai. Ale to róże są tu prawdziwym skarbem. Warto tu przyjść w maju, kiedy kwiaty są w pełnym rozkwicie. Viale Giuseppe Poggi 2.
Zdjęcie: Hemis / Alamy
3 Ogród Villi Bardini, Florencja
Renesansowy ogród na wzgórzu, w którym oprócz zadbanych drzew, krzewów i kwiatów znajdują się sady pełne drzew owocowych, w tym jabłoni, gruszki i śliwki. Piękne barokowe schody stanowią dodatkową atrakcję architektoniczną. Przyjedź tu w kwietniu, by podziwiać kwitnące irysy lub w czerwcu, by zobaczyć, jak kwitnie 60 odmian hortensji. Słynna pergola ogrodowa, pokryta kwitnącą glicynią, robi największe wrażenie w kwietniu i maju. Costa San Giorgio 2, www.villabardini.it
4 Villa Poggio Torselli, San Casciano Val di Pesa
Położony pośród winnic, drzew oliwnych i cyprysów włoski renesansowy ogród został niedawno odrestaurowany i otrzymał nagrodę od Grandi Giardini Italiani. Spacerując ścieżkami wzdłuż krzewów laurowych, wdychać zapach stuletnich drzew cytrusowych, róż i ziół przeniesiesz się w czasie. Przyjedź w kwietniu, aby podziwiać kwitnące hiacynty, żonkile i tulipany. Via Scopeti 10, www.poggiotorselli.it
Zdjęcie: Art Kowalsky / Alamy
5 Ogród Villi Garzoni, Collodi
Włoski renesans inspirował twórców ogrodów, takich jak Pałac Królewski w Casercie i Pałac Wilhelmshöhe. Ogród przy Willi Garzoni to jeden z najlepszych przykładów XVIII-wiecznego toskańskiego ogrodu z jego charakterystycznymi geometrycznymi strukturami, schodami, elementami wodnymi i barwnymi kwietnikami. Coroczny Spring Flower Show odbywa się w maju i opiera się na historycznie zapisanych tradycjach, które zmieniają wygląd ogrodów sezonowo z dodatkiem różnych kwiatów i kolorów. Via della Vittoria 1, www.pinocchio.it/
6 Ogród Villi La Foce
Brytyjski architekt Cecil Pinsent został poproszony przez markiza Antonio Origo i jego anglo-amerykańską żonę Iris o zaprojektowanie ogrodu wokół ich willi położonej w dolinie Orcii, na południe od Sieny. Powstały w latach 1924-1939 ogród jest jednym z ukrytych skarbów Toskanii. Podąża za renesansowymi ideałami z geometrycznymi formami, ale ma bardziej naturalny styl. Kwitnące tutaj wisterie są po prostu oszałamiające. Strada della Vittoria 61, www.lafoce.com
Cztery zwierzęta, które możesz spotkać w Toskanii
Wyjdź z lornetki i idź na trop dzikiej przyrody Toskanii. Oto cztery stworzenia, które nazywają dom Toskanii.
Dziki
Toskański dzik, czyli cinghiale, ma wątpliwy podwójny zaszczyt bycia lokalnym symbolem i lokalnym przysmakiem. Najprawdopodobniej zauważysz te zwierzęta na wiejskich drogach o zmierzchu, często kusi je zapach dojrzewających winogron w winnicach pośród wzgórz. Mają czarno-szary kolor i charakterystyczną klinowatą sylwetkę, ostry grzbiet, długi pysk i zaskakująco lekki chód. Młode mają blade pasy przebiegające przez czekoladowo-brązowe futro. Traktuj dzika z najwyższą ostrożnością – matki mogą atakować, jeśli czują, że ich rodzina jest zagrożona.
Jeżozwierze
Te kolczaste gryzonie są najbardziej aktywne między zachodem i wczesnym rankiem, kiedy ich ostry słuch, wrażliwe łapy i dobrze rozwinięty zmysł węchu są bardziej użyteczne niż ich wzrok. Lubią jeść owoce leśne, nasiona i owady. Jeśli zauważysz jeżozwierza, najlepiej zostaw go w spokoju, ponieważ jego słaby wzrok oznacza, że może szybko stać się agresywny, chrząkając i strosząc biały igły w obronie.
Sarny i daniele
Stada odważnych danieli są często widywane o zmierzchu na otwartych przestrzeniach – na polach i łąkach oraz na obszarach bogatych w jagody i grzyby – ich ulubione pokarmy. Zwróć uwagę na charakterystyczną długą szyję, szczupłą głowę, nakrapiane brązowe umaszczenie i poroże z końcówkami przypominającymi szpady. Nieśmiałe sarny są trudniejsze do zauważenia, ponieważ mają tendencję do ukrywania się w lasach. Rozpoznasz je z po małych ogonach i umaszczeniu, które zmienia się z czerwono-brązowego na bardziej obfite i szare podczas zimowych miesięcy. Oba gatunki są przepięknymi stworzeniami, a obserwowanie ich podczas biegu, skoków i pływania to naprawdę niezapomniane przeżycie.
Zające
W przeciwieństwie do królików, zające nie żyją pod ziemią, ale w jamach wydrążonych ziemi. Jeśli więc dostrzeżesz je obok swojej willi w Toskanii, jest to pewny znak, że zające są blisko. Wypatruj ich wieczorem: są większe od królika, mają większe i czarne uszy, długie nogi, brązowe futro i białe brzuchy. Najchętniej zamieszkują na wsi, w okolicach upraw lub na równinach w lasach, gdzie w razie ataku mogą szybko uciekać przed drapieżnikami.
Wróć na łono natury tych przepięknych parkach i rezerwatach
Niezależnie od tego, gdzie się znajdziesz na toskańskiej prowincji, twoje oczy będą mogły nacieszyć się wspaniałymi widokami. Jednak ten krajobraz to nie tylko rzędy winnic i gajów oliwnych, lecz także dom dzika natura. Oto trzy z nasze ulubione parki i rezerwaty w pobliżu wybrzeża.
Park Narodowy Archipelagu Toskańskiego
Ten park narodowy zajmuje odcinek morza tyrreńskiego od Livorno na północy do granicy z Lacjum na południu, obejmując siedem głównych wysp u wybrzeży Toskanii, w tym Elbę, na którą został zesłany Napoleon. Każda z wysp archipelagu rzeźbiona falami przez tysiące lat ma swój odrębny kształt i charakter, od skalistego stożka Montecristo po płaskowyże Pianosa. Na florę i faunę miało wpływ nadmorskie położenie, ale także działalność człowieka, w szczególności działalność wydobywcza.
Park Maremma
Na południowy wschód od miasta Grosseto znajduje się jeden z najbardziej nieoczekiwanych krajobrazów Toskanii – dziewicze wybrzeże Maremma. Kiedyś były to malaryczne bagna, które zostały przejęte przez miejscowych kowbojów, zwanych butteri. Do dziś wciąż wypasają tu bydło, choć jest to powoli ginący fach. Efektem jest dostęp do dzikiej przyrody, teraz dodatkowo chronionej przez prawo. Nie można pominąć pięknych plaż i nadmorskich lasów piniowych.
Val Di Cornia
W położonej niedaleko Livorno Val di Cornia są liczne stanowiska archeologiczne, piękna, dzika przyroda i wiele miejsc do wypoczynku. Jest to miejsce o długiej i bogatej historii – zamieszkiwały tu plemienia etruskie, których grobowce można zobaczyć w w parku archeologicznym Baratti i Populonia. Po Etruskach przybyli tu Rzymianie, śladem ich obecności jest układ urbanistyczny najstarszych tutejszych miejscowości. Można także po prostu cieszyć się pięknem natury – rzeka Cornia wije się przez żyzne równiny otoczone gajami oliwnymi i lasami dębowymi, które zamieszkują dziki.
Zrelaksuj się w kojących wodach toskańskich uzdrowisk termalnych
Sztuka, architektura i … gorące źródła. Toskania jest znana na całym świecie z dwóch pierwszych, ale niewiele osób spoza Włoch wie dużo o tych ostatnich. Zimna kąpiel na świeżym powietrzu w bogatych w minerały wodach jest jednym z najlepszych sposobów na podziwianie słynnego krajobrazu Toskanii. Gorące źródła tryskają spod ziemi, ale ich skład chemiczny i działanie zdrowotne są bardzo różne.
Większość źródeł znajduje się w pobliżu Monte Amiata, ogromnego, uśpionego wulkanu w południowej Toskanii, który oddziela regiony Maremma i Sieny. Wulkan stanowi idealne tło dla Val d’Orcia i jest nieaktywny od około 200 000 lat, ale nadal bulgocze pod powierzchnią gorącymi źródłami, które tryskają po jego pogórzach.
Gorące źródła są sposobem na życie Włochów-mogą korzystać z zabiegów termalnych w ramach krajowej służby zdrowia. Właściwości zdrowotne różnią się w zależności od źródła. Wody termalne zapewniają relaksujący sposób korzystania z naturalnego środowiska.
Chianciano Terme ma wspaniałe spa, Terme Sensoriali
The pools – over 500 meters squared of tubs – are all connected and filled with water from the Sillene spring. They are located in via della Foresta, behind the Sillene structure which is accessed from Piazza Marconi. Animated by water jets and hydromassage, they are equipped with parasols and sunbeds.
Chianciano Terme ma wspaniałe spa Terme Sensoriali
Chianciano Terme
Chianciano, znajduje się w pobliżu Val d’Orcia, jest prawdopodobnie najbardziej znanym z toskańskich uzdrowisk, co jest zasługą Federico Felliniego, który kręcił tu swój film 8 ½. Gorące źródła były ukochane przez Rzymian-poeta Horacy został wysłany tutaj przez swojego lekarza a przed nimi Etruskowie. Oczywiście, 2000 lat rozwoju oznacza, że nie są one dostępne dla turystów za darmo (chociaż wędrowanie przez sosnowy park Acqua Santa i picie wody z kranu nic nie kosztuje).
Nadal istnieje istotny element medyczny dla źródeł Chianciano, ale dziś Chianciano jest dużym miejscem wellness, z doskonałym spa i centrum termalnym Terme Sensoriali. Goście mogą zaplanować swój własny plan podróży wybierając spośród 20 zabiegów, w tym kąpiele terapeutyczne, ścieżkę Kneippa (zabieg polegający na spacerze w zmiennej temperaturze wody. Całe ciało lub tylko nogi naprzemiennie poddawane są działaniu ciepłej i zimnej wody). Kąpiel błotna, krater lodowy, prysznice multisensoryczne, wewnętrzny pokój ciszy lub basen zewnętrzny z podgrzewaną wodą.
Bagni San Filippo
Głęboko wśród zieleni, niedaleko miejscowości Bagni San Filippo, baseny Fosso Bianco są prawdopodobnie najbardziej spektakularnymi toskańskimi źródłami termalnymi. Pięć minut spacerem od wioski, przez zalesioną dolinę, dochodzimy do czegoś, co wygląda jak ogromny statyczny wodospad. W rzeczywistości falująca biała skała to nagromadzenie wapnia z wód termalnych, które płyną nad nim i do basenu poniżej. W skład wód wchodzą głównie związki wapnia i siarki stąd ten charakterystyczny aromat. Kąpiele zaleca się przy chorobach dróg oddechowych i bólach stawów. Najpiękniejsza formacja skalna to tak zwana Balena Bianca (biały wieloryb), położona przy strumieniu Fosso Bianco, płynącym przez las w dół od wioski Bagni San Filippo.
Znaki zakaz kąpieli (ze względów bezpieczeństwa i higieny), są ignorowane przez większość odwiedzających. Tuż obok Fosso Bianco znajduje się hotel i spa, Terme San Filippo, w którym można skorzystać z termalnego odkrytego basenu, z widokiem na krajobraz, i zabiegi odnowy biologicznej w ofercie, wykorzystywane są wody siarkowe i kąpiele błotne.
Baseny Fosso Bianco wyglądają jak ogromny statyczny wodospad. Zdjęcie: Stephen Hughes / Alamy
Saturnia
Znajduje się za Monte Amiata, w regionie Maremma. Idealne położenie Saturni zapewniło przetrwanie tego niezwykłego krateru wulkanicznego. Tutaj, w naturalnym basenie z gliniastym dnem, woda wypływa z prędkością 500 litrów na sekundę przy stałej temperaturze 37 ° C. Sam krater, który został sprytnie ogrodzony i przekształcony w basen termalny, jest otwarty tylko dla gości ośrodka Terme di Saturnia. W ośrodku znajduje się ‘’park termalny’’ jeden z największych w Europie-z szeregiem połączonych basenów, wanien z hydromasażem, pryszniców i jacuzzi.
Z parku woda płynie w dół przez kilometr, zanim trafi do najsłynniejszego miejsca, Cascate del Mulino-ciąg widocznych wodospadów, gdzie woda termalna wpada na pokłady wapnia, gromadząc się w czymś, co wydaje się być naturalnymi wannami ciągnąc się dalej, do innego zestawu wodospadów. Korzystanie z Cascate jest nie tylko darmowe, ale także łatwo do niego dojechać. Pamiętaj, aby odwiedzić termy w środku tygodnia, ponieważ, w weekendy jest bardzo tłoczno.
Petriolo
Pół godziny jazdy na południe od Sieny, w drodze do Maremma, znajduje się Petriolo, gdzie woda o temperaturze 43 ° C wypełnia obszar wielkości basenu obok rzeki Farma. Przez stulecia Petriolo było popularne wśród szlachty, w tym rodziny Medici, a później nawet papieskiego dworu. Wody w Petriolo są bogate w siarkę, co przynosi ulgę przy bólu stawów. Kąpielisko jest w zasięgu ręki dla spędzających wakacje w pobliskim Grosseto lub Sienie. Obok naturalnych niecek wciąż widać tu ruiny starożytnej rzymskiej łaźni.
Uwaga: woda z minerałami jest pompowana przez plastikowe rury. Choć termy nie są zbyt estetyczne jak pozostałe źródła termalne, Petriolo jest pełen historii i wciąż otoczone ruinami starego renesansowego spa.
Montecatini Terme
Montecatini Terme, mieści się w pobliżu Pistoii między Florencją a Lukką. To eleganckie uzdrowisko posiada architekturę sięgającą XVIII wieku, wiele wspaniałych parków krajobrazowych i zamków. Montecatini Terme oferuje odprężenie podczas zwiedzania toskańskich krajobrazów, winnic i zabytków, a także zapewnia zasłużony relaks w luksusowej atmosferze. Spa Terme Tettuccio to wspaniały kompleks secesyjny, jest prawdopodobnie jednym z najbardziej znanych, jeśli nie najbardziej sfotografowanym spa termalnym w Montecatini. Charakteryzuje się imponującym ogrodem z cedrami libańskimi, palmami, sekwojami, akacjami, laurami, wisteriami, sosnami, lipami i ozdobionymi kolumnadami, trybunami, źródłami, fontannami. Na uwagę zasługują kolorowe szklane panele, które oświetlają frontowe wejście i basen z brązu.
Terme Excelsior i Terme Tamerici to dwa pozostałe ośrodki oferujące takie zabiegi jak masaż Lomi Lomi, rearanżacja czakry i program ajurwedyjski (najstarszy na świecie system medyczny i filozoficzny, wywodzący się ze starożytnych Indii).
Proszę o ciszę: ucieknij przed tłumami do toskańskich rezerwatów przyrody
Toskania to przede wszystkim krajobrazy. Być może z powodu tych słynnych widoków parki narodowe i rezerwaty przyrody są w Toskanii mniej popularne. Tutaj, na obszarach chronionych, znajdziesz wszystko, od dzikich plaż, przez zaciszne lasy aż po górskie pustkowia. Może czasy, gdy raczej stronimy od tłumów to dobra okazja, by poznać Toskanię od innej strony. Oto sześć wyjątkowych miejsc:
Park Regionalny Alp Apuańskich obfituje w bogactwa – stąd pochodził marmur, w którym rzeźbił Michał Anioł. Zdjęcie: Orlando Tomassini / Shutterstock
1 Park regionalny Alpy Apuańskie
Te groźnie wyglądające, postrzępione góry będące częścią najdzikszego parku w Toskanii, zawierają ukryte skarby: kamieniołomy marmuru, jaskinie i zaskakujące widoki na Morze Śródziemne. Ten zlokalizowany na północno-zachodniej granicy Toskanii obszar jest znany z marmuru – w tym miejscu Michał Anioł osobiście wybrał bryły, których użył do swoich rzeźb (jak mówił: widział w nich kształt czekający na uwolnienie ze skały) , a zbocza gór są wciąż olśniewająco białe. Inne zachwycające zabytki to Antro del Corchia, sieć głębokich tuneli górskich z licznymi stalaktytami i stalagmitami; ogród botaniczny Pellegrini-Ansaldi z pnączami i kwiatami zwisającymi ze zbocza góry; Marmitte dei Giganti, z ogromnymi, głębokimi dziurami w skale na Monte Sumbra, które wyglądają, jakby zostały wywiercone przez gigantów.
apuanegeopark.it
Podróżując przez dolinę Orcii warto zrobić przystanek w malowniczej Pienzie. Zdjęcie: Stefano Valeri / Shutterstock
2 Park artystyczny, przyrodniczy i kulturalny Val d’Orcia
Godzinę jazdy na południe od Sieny rozpościera się Val d’Orcia. To najsłynniejszy krajobraz Toskanii – faliste wzgórza z żwirowymi drogami zygzakującymi w górę, eleganckie aleje cyprysowe na szczycie… To także obszar, gdzie można znaleźć wiele doskonale zachowanych renesansowych miast. Natura idealnie łączy się to z kulturą, piękno przyrody z dziełami człowieka. Trzeba zobaczyć Pienzę, zachwycającego miasteczka z kilkoma miejskimi pałacami w otoczeniu wąskich uliczek, zbudowanego jako XVI-wieczne „miasto idealne” dla papieża Piusa II. Warto także odwiedzić Montepulciano, z jego wielkim placem i podziemną, przypominającą katedrę piwnicą z winami. W dolinie Orcii wytyczono wiele pieszych szlaków turystycznych, idąc od miasteczka do miasteczka z przystankami w restauracjach i winiarniach można fantastycznie spędzić dzień. Kolejna atrakcja to ogólnodostępne źródła termalne, czasem zupełnie dzikie, pośród lasów, czasem blisko rzek, w których można się ochłodzić. Aby dowiedzieć się, jak ludzie oswoili ten obszar, wybierz się na wycieczkę do La Foce, wielkiej posiadłości pisarki Iris Origo. Spacerując po pięknie zaprojektowanych ogrodach, usłyszysz, jak miejscowa ludność przekształciła jałowy krajobraz w dzieło sztuki ogrodniczej, które teraz możemy podziwiać.
parcodellavaldorcia.com
Plażowicze często budują szałasy z konarów odnalezionych na plaży Marina di Alberese. Photo: Click Alps Srls/Alamy
3 Marina di Alberese, Park Narodowy Maremma
To obszar tak dziki i bliski natury, że można spotkać lisy i inne leśne zwierzęta, które przebiegają beztrosko obok turystów. Tutaj w Parku Narodowym Maremma, na południowym wybrzeżu Toskanii, wygląd plaż odbiega od włoskich standardów – nie ma tu prywatnych, płatnych stref z kolorowymi parasolami, w zasięgu wzroku nie ma leżaka, nie ma baru z muzyką. Zamiast tego zaparkujesz w lesie sosnowym (od 27 czerwca do 31 sierpnia należy skorzystać z promu z wioski Alberese) i idąc pośród pachnących drzew dotrzesz na dziką plażę smaganą ciepłym wiatrem, z rozrzuconymi kawałkami drewna. Zatoczki, otulone falami morza Śródziemnego, zakrzywiają się aż po horyzont. Większość ludzi (i lisów) gromadzi się wokół głównego obszaru, ale możesz wybrać ustronne miejsce w pobliżu jednej ze średniowiecznych strażnicy na odległym, zalesionym wzgórzu. W lesie jest bar i łazienka.
parco-maremma.it
Skała Bismantova ze swoimi pionowymi ścianami dominuje w krajobrazie Parku Narodowego Appennino Tosco-Emiliano. Zdjęcie: D-Visions / Shutterstock
4 Park Narodowy Appennino Tosco-Emiliano
W tym rozległym parku górskim, rozciągającym się na granicy Toskanii i Emilii Romanii znajduje się najwyższy szczyt Toskanii, Monte Prado (2054 m). Na oczekujących zastrzyku adrenaliny czekają spływy górskimi rzekami, jazda na rowerze, wędrówki po wymagających szlakach i jazda na nartach w zimie. Ale to także miejsce do obserwowania dzikiej przyrody – dzików, orłów, wilków i jeleni i do poznawania niespiesznego rytmu górskiego życia w małych wioskach. Comano słynie z pokazu koni, Comano Cavalli, który zwykle odbywa się we wrześniu, a w Rocca Soraggio, wiosce przylegającej do zbocza góry, można podziwiać słynny średniowieczny krucyfiks, Volto Santo.
parcoappennino.it
Zajmujący 341 hektarów rezerwat przyrody Pietraporciana leży pomiędzy Val d’Orcia i Valdichiana. Zdjęcie: Emiliano Migliorucci / Pietraporciana
5 Rezerwat przyrody Pietraporciana
Jest to niewielki, ale uroczy rezerwat, którego główną częścią jest zaciszny las bukowy, niegdyś należącym do pisarki Iris Origo (patrz wyżej), zlokalizowany na grani oddzielającej Val d’Orcia i Val di Chiana. Można tu ukryć się w cieniu pokrytych mchem buków (rosną tu też jawor, dąb indyczy i grab) idąc wzdłuż ścieżek wydeptywanych przez ludzi od epoki brązu. Licznie występują tu dzięcioły i myszołowy, a także rzadkie rośliny, takie jak lilia martagon i krzew belladonna. O historii lokalnego ruchu oporu, o walkach partyzantów podczas II wojny światowej można się wiele dowiedzieć odwiedzając dom Pietraporciana). Wędrówki po tutejszym lesie to prawdziwa przyjemność dla osób szukających wytchnienia od nadmiaru zabytków i atrakcji wielkich miast.
pietraporciana.com
Powietrze pachnie śródziemnomorskimi ziołami na plażach parku Rimigliano. Zdjęcie: Werner Rebel / Shutterstock
6 Nadmorski park Rimigliano, Parki Val di Cornia
Na etruskim wybrzeżu Toskanii, w północnej części Maremmy, leży sześć parków Val di Cornia. Każdy znajdzie tu coś dla siebie: rezerwat przyrody, gęsty las oraz pozostałości archeologiczne, w tym etruski akropol z widokiem na Morze Śródziemne i średniowieczną wioskę górniczą. Ale to dzikie, przepiękne plaże zazwyczaj zatrzymują tu turystów na dłużej. Rimigliano, na północnym krańcu, to wydmowy, szeroki odcinek piasku, który wydaje się nie mieć końca z powietrzem pachnącym jałowcem, wiciokrzewem i mirtem, otoczony krzewami macchia mediterranea, które pokrywają piaszczyste grzbiety. Można stąd podziwiać Elbę na horyzoncie. Silne bryzy morskie utrzymują chłód, ale w razie potrzeby można szukać schronienia przed słońcem wśród dębów i sosen za wydmami i wsłuchiwać się w cykady.
parchivaldicornia.it
.jpg){kind=logo}
